عنوان: تأثیر محکومیت کیفری انتقال‌دهنده چک بر حقوق ثالث
پیام: سرقت چک توسط انتقال دهنده تأثیری در حقوق دارنده ثالث ندارد اما صادرکننده حق رجوع به انتقال دهنده را از حیث ضرر و زیان وارده دارد.
مستندات:
شماره دادنامه قطعی : ۹۲۰۹۹۸۲۱۶۴۶۰۰۰۷۳
تاریخ دادنامه قطعی : ۱۳۹۴/۰۲/۰۲
گروه رأی: حقوقی
آراء منتخب پرونده: دادگاه تجدیدنظر استان
رأی دادگاه بدوی
در خصوص دعوی آقای ر. ص. فرزند غ. با وکالت آقای ن. د. به طرفیت آقای ع.ص. فرزند الف. به خواسته مطالبه وجه چهار فقره چک به شماره‌های ۱- ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۱۷- ۱۳۹۱/۱۱/۷؛ ۲- ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۵۰- ۱۳۹۱/۱۲/۲۰؛ ۳- ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۴۸- ۱۳۹۱/۱۰/۳؛ ۴- ۱۰۳۴/۶۵۳۶۹۶- ۱۳۹۱/۱۰/۲۸ جمعاً به مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۵۷ ریال و خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه؛ با عنایت به مفاد دادخواست تقدیمی و استماع اظهارات متداعیین و مستندات دعوی، نظر به اینکه بقاء اصل چک‌ها و صدور گواهینامه عدم پرداخت آن‌ها به نام خواهان دلالت بر اشتغال ذمه خوانده دارد و با توجه به اینکه در مانحن فیه از جانب خوانده دلیل مؤثر و مقتضی در نفی استحقاق خواهان در استفاده از چک‌های مبحوث عنه ارایه داده نشده است و محتویات پرونده به هیچ وجه حکایت از برائت ذمه خوانده دارد [به نظر می‌رسد ندارد درست است]؛ دعوی مطروحه را به نظر ثابت تشخیص داده لهذا بنا به مراتب فوق و سائر قرائن و اوضاع و احوال موجود به استناد مواد ۱۹۸ و ۳۰۳ تبصره ۲ ماده ۵۱۵؛ ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آئین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب و مواد ۳۱۰؛ ۳۱۴ قانون تجارت و ماده واحده قانون الحاق یک تبصره به ماده ۲ قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب ۱۳۷۵/۲/۱۲ و قانون استفساریه تبصره الحاقی به ماده ۲ قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب ۱۳۷۶/۳/۱۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۵۷ ریال بابت اصل خواسته و ۰۰۰/۲۰۶/۸ ریال بابت خسارات دادرسی و حق‌الوکاله وکیل برابر تعرفه و پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ صدور چک‌های موصوف بر اساس شاخص قیمت سالانه بانک مرکزی ایران تا زمان پرداخت دین در حق خواهان صادر و اعلام می‌نماید. رأی صادره ظرف مهلت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران می‌باشد.
رئیس شعبه ۲۲۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران – احمدوند
رأی دادگاه تجدیدنظر استان
آقای ع. ص.م.ت. با وکالت آقای م.الف. م. به طرفیت آقای ر. ص. نسبت به دادنامه شماره ۱۱۱ مورخ ۱۳۹۲/۲/۳۰ شعبه ۲۲۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران تجدیدنظرخواهی کرده است. بر اساس دادنامه یاد شده تجدیدنظرخواه به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۵۷ ریال بابت وجه چهار فقره چک به شماره‌های ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۱۷، ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۵۰، ۹۰۲۰۰۶/۶۶۹۲۴۸ و ۱۰۳۴/۶۵۳۶۹۶ با احتساب خسارات تأخیر تأدیه و دادرسی در حق تجدیدنظر خوانده محکوم گردیده است. خلاصه اعتراضات تجدیدنظرخواه این است که برابر صورت‌جلسه تنظیمی که به امضاء شهود رسیده است چک‌های موضوع دعوی از ناحیه آقای ح.ش. مورد سوء استفاده قرار گرفته است و نامبرده اقرار به سرقت چک‌ها کرده و متعهد شده است چک‌ها را که به اشخاص ثالث واگذار نموده از آن‌ها مسترد نماید، لیکن وی به تعهد خود عمل نکرده است و چک‌های مذکور که به تجدیدنظر خوانده داده پس نگرفته است و تقاضای نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته را کرده است. دادگاه با بررسی محتویات و مستندات پرونده و مطالعه لوایح ابرازی از ناحیه طرفین نظر به اینکه اولاً صورت‌جلسه پیوست دادخواست تجدیدنظر دلالتی بر اینکه آقای ح.ش. چک‌های موضوع دعوی را سرقت کرده باشد ندارد صرفاً بیانگر تعهد نامبرده به جمع‌آوری تعدادی چک از دست اشخاص ثالث است. ثانیاً: تجدیدنظر خوانده مدعی است که چک‌های موضوع دعوی را مستقیماً از تجدیدنظرخواه اخذ کرده است و نامبرده دلیلی که نشان دهد چک‌های مذکور را به ح.ش. داده است و وی آن‌ها را به تجدیدنظر خوانده واگذار کرده ارایه نداده است و علی فرض درست بودن این ادعا چون تجدیدنظر خوانده شخص ثالث بوده و دارنده با حسن نیت محسوب می‌شود و چک‌های مورد ترافع به طریق صحیح و قانونی به وی واگذار گردیده استحقاق مطالبه وجه آن‌ها را دارد و چگونگی رابطه دارنده با صادرکننده چک‌ها مؤثر در رابطه انتقال گیرنده با صادرکننده نمی‌باشد و در هرصورت صادرکننده حق مراجعه و اقامه دعوی علیه انتقال‌دهنده چک‌ها را دارد. بنا به مراتب مذکور تجدیدنظرخواهی غیر وارد تشخیص داده می‌شود و به تجویز ماده ۳۵۸ قانون آئین دادرسی مدنی دادنامه تجدیدنظر خواسته تأیید می‌گردد. این رأی قطعی است.
رئیس و مستشار شعبه ۶۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران
مجتبی نورزاد – علیرضا صداقتی
رأی دادگاه
در خصوص درخواست اعاده دادرسی آقای ع.ص با وکالت آقای م.الف. م. به طرفیت آقای ر. ص. نسبت به دادنامه قطعی شماره ۵۴۸ مورخ ۱۳۹۲/۶/۲۷ صادره از این شعبه که به موجب آن با این استدلال که دلیلی بر اثبات تحصیل چک‌های موضوع دعوی از طریق سرقت توسط آقای ح.ش. ارایه نگردیده لذا تجدیدنظرخواهی از رأی شماره ۱۱۱ مورخ ۱۳۹۲/۲/۳۰ شعبه ۲۲۱ دادگاه عمومی حقوقی تهران مشعر بر محکومیت مستدعی اعاده دادرسی به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۵۷ ریال وجه چهار فقره چک با احتساب خسارات دادرسی و تأخیر و تأدیه غیر وارد تشخیص و دادنامه تجدیدنظرخواسته تأیید گردیده است. با بررسی اوراق و محتویات پرونده و مشاوره، اگر چه مستدعی اعاده دادرسی رأی محکومیت کیفری قطعی آقای ش. به اتهام خیانت در امانت تعدادی از چک‌ها از جمله چک‌های موضوع دعوی به شماره ۶۸۲ مورخ ۱۳۹۳/۷/۵ شعبه ۱۰۲ چهاردانگه و ۱۲۹۵ مورخ ۱۳۹۳/۹/۲۶ شعبه ۲۷ تجدیدنظر استان تهران را ارایه نموده است لیکن همانطور که در ذیل رأی صادره از این شعبه قید شده است بزه ارتکابی انتقال‌دهنده تأثیری در حقوق دارنده چک‌ها (ثالث) ندارد و صادرکننده حق رجوع به خائن از حیث ضرر و زیان وارده دارد. النهایه درخواست مطروحه با هیچ یک از جهات مندرج در ماده ۴۲۶ قانون آئین دادرسی مدنی تطابق ندارد. لذا به استناد ماده ۴۳۵ قانون مرقوم قرار رد درخواست اعاده دادرسی صادر و اعلام می‌گردد. این رأی قطعی است.
رئیس و مستشار شعبه ۶۱ دادگاه تجدیدنظر استان تهران
مجتبی نورزاد – سید صادق نبوی لاریمی
