در جنایتی که موجب تورم و تغيير رنگ شود علاوه بر ديه، دادن ارش لازم است
بهزاد اکبرآبادی در گفت وگو با خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در خصوص باب یازدهم از کتاب چهارم قانون مجازات اسلامی (دیه جنایتی که باعث تغییر رنگ پوست یا تورم می شود) اظهاركرد: بر حسب ماده 484 قانون مجازات اسلامی دیه ضربتی که در اثر آن رنگ پوست متغییر گردد به این صورت است؛ سیاه شدن صورت بدون جراحت و شکستگی 6 دینار، کبود شدن صورت 3دینار، سرخ شدن صورت یک دینار و نیم، در سایر اعضای بدن در صورت سیاه شدن سه دینار و در صورت کبود شدن یک دینار ونیم و در صورت سرخ شدن سه ربع دینار.
وی افزود: مطابق تبصره یک و دو ماده مذکور فرقی در حکم مزبور بین زن ومرد و کوچک و بزرگ نیست و همچنین فرقی میان تغییر رنگ تمام صورت یا قسمتی از آن و نیز فرقی بین آن که اثر جنایت مدتی بماند یا زایل گردد نيست و در جنایتی که باعث تغییر رنگ پوست سر شود دادن ارش لازم است.
اکبرآبادی خاطرنشان کرد: اطلاق بند "د" ماده 484 هم شامل اعضایی می شود که دارای دیه معین هستند و هم اعضایی که دیه معینی برای آنها تعیین نشده است همچنین حکم این ماده در صورتی است که صدمه وارده منجر به جراحت یا شکستگی استخوان نشده باشد.
وی ادامه داد: کلمه ضربه در این ماده ظهور در صورتی دارد که تغییر رنگ پوست با صدمه اعضای بدن صورت گیرد اما اگر تغییر رنگ با ضربه نباشد مانند مالیدن مواد شیمیایی و نظایر آن به نظر می رسد باز هم مشمول این ماده است چون آنچه مسلم است تغییر رنگ پوست است و لذا وسیله آن اهمیتی ندارد اما عامل تغییر رنگ باید جنایت محسوب شود بنابراین اگر کسی با ترساندن دیگری یا زدن حرف‌های رکیک موجب اضطراب یا خجالت شخصی شود و پوست صورت یا بدن وی قرمز شود مشمول این ماده نمی شود.
این وکیل پایه یک دادگستری افزود: با توجه به صراحت این ماده اگر تغییر رنگ یا مقدار زیادی را فرا بگیرد دیه یکسانی دارد که این حکم عادلانه نیست و با خسارت وارده سازگاری ندارد همچنین طول مدت تغییر رنگ نیز باید در میزان دیه تاثیر داشته باشد که در این ماده درنظر گرفته نشده است.
وی گفت: در ماده 485 وماده قبل آن صرف تغییر رنگ و تورم برای تعلق دیه یا ارش کافی دانسته شده است و در مواردی که دیه تعیین شده است تفاوتی ندارد که تغییر رنگ کم باشد یا زیاد، در عضو حساسی باشد یا در عضو غیر حساسی.
اکبرآبادی ابراز داشت: به نظر می رسد این اطلاق با عدالت سازگار نیست زیرا کسی که بخش کوچکی از پوست بدن یا صورت او تغییر رنگ داده است نباید همان دیه ای را بگیرد که به شخصی داده می شود که بخش زیادی از پوست اوتغییر رنگ داده است.
وی تصریح کرد: این نقیصه در تغییر رنگ موجب ارش و نیز در جنایت مستوجب تورم وجود ندارد چون میزان ارش به تناسب جنایت و میزان آن تعیین می شود.
این عضو پیوسته انجمن جرم شناسی عنوان کرد: ماده 486 قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد دیه فلج کردن هر عضوی که دیه معین دارد دو ثلث دیه همان عضو و دیه قطع کردن عضو فلج ثلث همان عضو است.
اکبرآبادی در ادامه یادآورشد: مفهوم ماده 486 آن است که اگر عضوی که دیه معینی ندارد فلج شود یا عضو فلجی که سالم آن دیه معین ندارد قطع شود مستوجب پرداختن ارش است همچنین مفاد این ماده در مورد فلج کامل عضو است اما به فلج نسبی ارش تعلق می گیرد.
وی افزود: اداره حقوقی قوه قضاییه طی نظریه شماره 6565/7-19/8/1371 در این زمینه آورده است؛ "فلج نسبی اعضا مشمول ماده 486 قانون مجازت اسلامی مصوب 1370 نمی باشد بلکه مطابق ماده 477و 367 همان قانون مورد استعلام از موارد ارش است که باید با مراعات ماده 495 همان قانون تعیین گردد".
اکبرآبادی در پایان گفت: فلج شدن یک عضو هنگامی رخ می دهد که فقط جسم آن وجود داشته باشد و آن عضو منفعت و کارآیی مورد نظر خود را از دست بدهد.
