همه چیز در مورد آزمون قضاوت امسال
به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا امینی در نشست خبری صبح روز پنجشنبه که در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد، درباره برگزاری آزمون تصدی منصب قضا سال 1391 اظهار کرد: امروز آزمون قضاوت به صورت همزمان در 11 استان کشور از جمله استان‌های تهران، قم، خراسان‌رضوی، اصفهان، فارس، آذربایجان‌شرقی، آذربایجان غربی، مازندران، خوزستان، کرمان و کرمانشاه برگزار شده است.
وی با بیان اینکه براساس گزارش سازمان سنجش تعداد داوطلبان در آزمون قضاوت 36 هزار و 214 نفر بوده است که 21 هزار و 410 نفر آقایان و 14 هزار و 804 نفر خانم‌ها بوده‌اند، گفت: براساس نوع تحصیلات، 13 هزار و 476 نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و 1500 نفر از فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه در آزمون قضاوت امسال شرکت کرده‌اند.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه با بیان این که ما سالانه طبق قانون برنامه پنجم توسعه جذب 800 قاضی را در دستور کار داریم، تصریح کرد: از مجموع کسانی که در آزمون قضاوت شرکت کرده‌اند، در صورتی که نصاب قبولی در آزمون قضاوت را به دست آورند تا سقف 800 نفر را به عنوان قاضی جذب خواهیم کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی با برشمردن مراحل جذب قاضی در دستگاه قضایی، ادامه داد: از داوطلبانی که در آزمون قضاوت شرکت کرده‌اند در صورتی که در این آزمون پذیرفته شوند، دعوت به اختیار و مصاحبه شفاهی و آزمون شفاهی خواهند شد، سپس این افراد به اداره گزینش معرفی می‌شوند و بعد معرفی‌شدگان از سوی اداره گزینش برای دوره کارآموزی مجددا به معاونت آموزش معرفی خواهند شد و دوره‌هایی را می‌گذرانند که به طور معمول یک سال برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و 20 ماه برای فارغ‌التحصیلان حوزوی این دوره‌ها طول خواهد کشید و چنانچه که در آزمون نهایی و اختبار نهایی که از کارآموزان به عمل می‌آید، موفق شوند، برای صدور ابلاغ قضایی به کارگزینی معرفی خواهند شد.
وی تصریح کرد: قضاتی که پس از طی دوره کارآموزی و گذراندن اختبار نهایی ابلاغ قضایی می‌گیرند، در ابتدا در دادسرا مشغول به فعالیت می‌شوند و ابلاغ آزمایشی را می‌گیرند و پس از ابلاغ آزمایشی برای اینکه ابلاغ قطعی را بگیرند، دوباره از آنها اختبار به عمل می‌آید و در عین حال برای پست‌های بالاتر نیز شرایطی لازم است که برای آنها آموزش‌های ضمن خدمت را پیش‌بینی کرده‌ایم و در طول سال قضات ما وظایف آموزشی دارند که باید آن را انجام دهند.
وی با بیان اینکه 7 هزار و 500 نفر قاضی در دستگاه قضایی داریم که عملیات قضایی را انجام می‌دهند، خاطرنشان کرد: اگر تعدادی که در قانون برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده، تامین شود وضعیت ثابت می‌شود ولی به میزانی که قاضی بازنشسته خواهیم داشت، باز هم باید جذب قاضی را داشته باشیم. طبق قانون برنامه پنجم توسعه، سالانه باید 800 نفر جذب دستگاه قضایی شوند ولی با توجه به سختی فرآیند جذب قضات در دستگاه قضایی، در مدت زمانی که گذشته است، ما هنوز موفق به جذب 800 نفر قاضی در هر سال نشده‌ایم.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه یادآور شد: تعداد شرکت‌کنندگان در آزمون قضاوت در سال‌های اخیر رو به افزایش است و استقبالی که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و حوزوی از این آزمون دارند، بیشتر شده است.
حجت‌الاسلام و المسلمین امینی درباره جذب قضات خانم در دستگاه قضایی نیز گفت: نسبتی که خانم‌ها در دستگاه قضایی جذب می شوند، تابع اعلام نیازی است که کارگزینی اعلام می‌کند و پست‌هایی که خانم‌ها در آن فعالیت می‌کنند، گسترده نیست. به طور طبیعی، جذب قضات خانم در دستگاه قضایی کمتر از جذب آقایان است و به گستردگی که برای جذب آقایان در دستگاه قضایی تعریف شده، نیست.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه با بیان اینکه بخشی از پست‌هایی که خانم‌ها در آن حضور دارند در محاکم خانواده است، تصریح کرد: بخشی دیگر از پست‌هایی که خانم‌ها در آن در دستگاه قضایی حضور دارند، به عنوان مشاوران قضایی و دادیاری می‌باشد که البته دادیاری خود بخش‌های مختلف و پست‌های مختلفی را شامل می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی درباره جذب قضات ویژه شورای حل اختلاف اظهار کرد: تعداد قضات شورای حل اختلاف خارج از همین تعداد قضاتی که قرار است سالانه جذب دستگاه قضایی شوند، یعنی خارج از 800 نفر نیست و تعدادی از همین قضات که قانون هم اجازه جذب آنها را داده، ممکن است بنا به نظر ریاست قوه قضاییه، در شورای حل اختلاف قرار گیرند.
وی تصریح کرد: در گذشته قضات شورای حل اختلاف همان قضاتی هستند که در دادگستری ها مشغول به فعالیت می‌باشند و در ساعاتی که خارج از حیطه وظایفشان در محاکم است، خدمات قضایی را به شورای حل اختلاف ارائه می‌دهند ولی در حال حاضر سیاست بر این است که برای شورای حل اختلاف قاضی ویژه‌ای داشته باشیم و مسوولان شورای حل اختلاف از ریاست قوه قضاییه درخواست کرده‌اند 500 قاضی ویژه این شورا در نظر گرفته شود به طوری که قاضی تمام وقت در شورای حل اختلاف داشته باشند.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه ادامه داد: آزمونی که در چند ماه قبل برای جذب قاضی ویژه شورای حل اختلاف برگزار شد، به این منظور بود که بخشی از کارمندان شورای حل اختلاف و اعضای این شورا که حداقل سه سال فعالیت در این شورا را دارند، بتوانند در این آزمون شرکت کنند و از میان آنها قضات را انتخاب کنیم. در این آزمون در حدود 150 نفر قاضی ویژه شورای حل اختلاف پذیرفته شد که باید این افراد هم مراحل گزینش را طی کنند و تنها تغییری که در این آزمون صورت گرفته، این است که این قضات ویژه شورای حل اختلاف هستند تا بتوانند در این شورا فعالیت کنند و ابهامات مختلف و مشکلاتی که نسبت به این شورا مطرح است، از بین برود.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی درباره شرط سنی آزمون قضاوت نیز گفت: در آزمونی که امسال برگزار شده، شرط سنی 36 سال را در نظر گرفته‌ایم، به دلیل اینکه مراحل مختلفی که در طی جذب این افراد می‌گذرانند ممکن است دو سال طول بکشد لذا باید در یک سن مناسب‌تری وارد دستگاه قضایی شوند ولی با این حال منع قانونی قوه قضاییه برای شرایط سنی ندارد و بنابر تصمیمی که اتخاذ شد، امسال سن 36 سال برای داوطلبان در این آزمون در نظر گرفته‌ایم.
وی با بیان اینکه آنچه که در آزمون قضاوت امسال مطرح شده، جذب عمومی است و ما جذب اختصاصی هم داریم که شرایط آن در آیین نامه آمده است، خاطرنشان کرد: عده‌ای از داوطلبان در جذب اختصاصی ثبت‌نام کرده‌اند که در حدود 4 هزار نفر جذب اختصاصی داشتیم.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه درباره فعالیت بخش تحقیقات در این معاونت گفت: در بخش تحقیقات، بخش آموزشی داریم که خود آموزش از جمله کارهایی که انجام می‌دهد، یکی همین برگزاری آزمون‌هاست به منظور جذب قضات و دیگری آموزش بدو خدمت قضات (کارآموزی قضات) و آموزش ضمن خدمت قضات است و کار سومی که در بخش آموزش انجام می‌شود، آموزش کارمندان دستگاه قضا است.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی با اشاره به اینکه امسال، موسسه آموزش عالی علمی کاربردی را تاسیس کردیم ادامه داد: قرار است در این موسسه، یکسری آموزش‌های گسترده ارایه دهیم. همچنین مرکز آموزش‌های همگانی را در معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه داریم که فعالیت آن آموزش همگانی و مردمی است.
وی اظهار کرد: بخش تحقیقات در یک دوره‌ای از بخش آموزش جدا شده بود ولی مجددا در دوره اخیر به معاونت آموزش اضافه شده است و ما در رابطه با بخش تحقیقات پژوهشگاه قوه قضاییه را دایر کردیم و این پژوهشگاه فعالیت‌های گسترده‌ای را انجام می‌دهد که یکی از اساسی‌ترین فعالیت‌هایش، بر خط کردن آرای قضایی است و اولین بار است که در کشور این کار صورت می‌گیرد. این پژوهشگاه شامل 4 پژوهشکده از جمله پژوهشکده حقوق خصوصی، پژوهشکده حقوق جزا، پژوهشکده حقوق عمومی و پژوهشکده حقوق پایه است که بحث رای را که جریان زنده دانش حقوقی در کشور ما است را انجام می‌دهد، چرا که تمام فعالیت‌های قوه قضاییه در قالب رای، خروجی خود را نشان می‌دهد.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه با بیان اینکه یکی دیگر از فعالیت‌هایی که در پژوهشگاه قوه قضاییه انجام می‌شود، نقد آرای قضایی است، ادامه داد: نمونه‌ای از آرا در این پژوهشگاه با حضور اساتید دانشگاه مورد بحث قرار می‌گیرد. همچنین فصلنامه نقد آرای قضایی را نیز در این پژوهشگاه داریم و انشاءالله از این به بعد بولتن قضایی و مجله نقد آرا و نیز بر خط کردن قضایی را خواهیم داشت.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی درباره تعداد پذیرفته‌شدگان در آزمون قضاوت سال 90 یادآور شد: 1500 نفر در آزمون قضاوت در سال گذشته از مجموعه 15 هزار نفری که در آزمون کتبی قضاوت شرکت کردند، پذیرفته شدند و در نهایت آنچه که به گزینش معرفی شدند از تعداد 1500 نفر به 900 نفر رسید. همچنین قضاتی که در سال 90 جذب دستگاه قضایی شدند کمتر از 200 نفر بود.
وی تصریح کرد: مجموع کسانی که در حوزه کارآموزی قضایی مشغول به فعالیت هستند و تا پایان اسفند امسال ابلاغ قضایی دریافت می‌کنند، بالغ بر 600 نفر است و پیش‌بینی ما این است که انشاءالله در سال 92 بتوانیم جذب 800 نفر قاضی را داشته باشیم.
معاون آموزش و تحقیقات قوه قضاییه با بیان اینکه شرکت کنندگان در آزمون قضاوت در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا رو به افزایش است، گفت: داوطلبان آزمون کتبی امسال، 90 درصد از مقطع کارشناسی، 7 درصد از مقطع کارشناسی ارشد و مابقی از مقطع دکترا هستند.
حجت‌الاسلام والمسلمین امینی ادامه داد: شرکت‌کنندگان در آزمون قضاوت، 89 درصد از فارغ‌التحصیلان حوزوی سطح دو بودند که معادل لیسانس است و در حدود 9/4 درصد فارغ التحصیلان حوزوی سطح سه که معادل کارشناسی ارشد است و تعداد دیگر نیز فارغ‌التحصیلان حوزوی سطح چهار هستند. تعداد شرکت‌کنندگان حوزوی ما نسبت به سال گذشته افزایش داشته است و حدود 1500 نفر می‌شود که 900 نفر از آنها آقا و 600 نفر خانم می‌باشد، ولی در سال گذشته در حدود 400 نفر شرکت‌کننده حوزوی در آزمون قضاوت داشتیم لذا امسال در بخش دانشگاهی و حوزوی تعداد شرکت‌کنندگان ما در آزمون قضاوت رو به افزایش است.
