کودکان کار را بهتر بشناسیم
کودکان کار گروهی از کودکان جامعه هستند که بیشتر به دلایل اقتصادی به جای رفتن به مدرسه به کار میپردازند. برخی از این کودکان در خیابانها به کار مشغولند و گروهی دیگر در کارگاههای مختلف از جمله کارگاههای قالی بافی، آجرپزی، پوشاک، کفش، ساختمان سازی و یا در مزارع کشاورزی کار میکنند. همچنین تعدادی از کودکان کار که معمولا دختران میباشند به کارهای خانگی مشغولند.
به گزارش خبرنگار «اجتماعی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، کودکان گروه اول از صبح تا شب در خیابانهای شهر، اتوبوسها و مترو میگردند و به فروش کالاهای خود مانند گل، دستمال، چسب زخم، جوراب و … میپردازند،. واکس میزنند، زباله گردی میکنند و گاهی هم با موسیقی غمگین خود، مردم را شاد میکنند اما کودکان گروه دوم معمولا دیده نمیشوند چون افراد کمی به مراکز آنها دسترسی دارند و یا با آنها در ارتباط هستند.
برخی از این کودکان از کشورهای دیگر به خصوص افغانستان آمدهاند. این کودکان به علت شرایط نامناسب کشور خود به ایران مهاجرت کرده و کودکان مهاجر یا پناهنده هستند.
کودکان مهاجر و پناهنده با وجود تفاوتهایی که از نظر ملیت و سایر خصوصیتهای ظاهری دارند همه در یک ویژگی ذاتی و اصل مشترکند و آن انسان بودن و بخصوص کودک بودن آنهاست که از این نظر تفاوتی با هم ندارند و نیازمند حمایت و محبت هستند و همه آموزههای اخلاقی، دینی، علمی و فرهنگی ما به این اصل تاکید دارند و مهرورزی و کمک به کودکان را توصیه میکنند.
همه ما هر روز کودکان کار و خیابان را میبینیم و رفتارهای متفاوتی از خود نشان میدهیم. برخی از ما به آنها حتی نگاه هم نمیکنیم و یا رویمان را برمیگردانیم تا آنها را نبینیم. بعضی با نگاههای ترحم انگیز به آنها مینگریم. گروهی با خشم و ناراحتی به آنها نگاه میکنیم و حتی گاه جملات ناراحت کنندهای به آنها میگوییم. گاهی هم اگر حوصله داشته باشیم و نگرش منفی نسبت به این کودکان نداشته باشیم، لبخند کوچکی میزنیم و یا از آنها خرید میکنیم.
آیا کودکان کار سزاوار این گونه رفتارها هستند؟
کودکان به علت شرایط سنی خود نمیتوانند از خود دفاع کنند. وظیفه ما بزرگسالان است که از آنان حمایت کنیم؛ این کودکان به علت شرایط معیشتی خانوادههای خود اجبار به کار دارند و در واقع نان آوران کوچک خانوادههای خود هستند.
ممکن است برخی از خانوادهها به دلایل گوناگون کودکان خود را زیر فشار زیاد کار قرار دهند اما بیشتر خانوادهها به کار کودکان خود نیاز دارند. برای منع کار کودکان باید اقدامات جدی تر و اساسیتری انجام داد و وظیفه دولتهاست که رفاه کافی و زندگی مناسبی برای شهروندان خود فراهم سازد.
بیتوجهی، توهین، تحقیر و خشونت با کودکان کار، نه تنها مشکل کار کودکان را حل نمیکند بلکه اعتماد، همدلی، یاری و مشارکت را که ضرورتهای زندگی اجتماعی است، کاهش میدهد. کودکان کار به جای شادی، بازی، استراحت و آموزش، برای کمک به خانواده خود اجبارا به کار میپردازند و از این شیوه زندگی، آسیب میبینند. وظیفه ماست که تا حد امکان از آنان حمایت کنیم. انتخاب یک رویکرد و رفتار انسانی نسبت به کودکان کار حداقل انتظار فعالان حقوق کودک از هممیهنان است.
به گزارش ایسنا، گروه تلاشگران یاری همدل (شبکه یاری کودکان کار و خیابان)، متشکل از انجمنهای پژوهشی آموزشی پویا، انجمن حامیان کودکان کار و خیابان، انجمن حمایت از حقوق کودکان، انجمن حمایت از کودکان کار، انجمن دوستداران کودک پویش، انجمن یاری کودکان در معرض خطر، جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان، کانون فرهنگی حمایتی کودکان کار کوشا، گروه فرهنگی اجتماعی کیانا، موسسه ارتقاء کیفیت زندگی ایرانیان (ایلیا)، موسسه تاک سرزمین من، موسسه توانمندسازی زنان و کودکان مهر و ماه، موسسه توسعه فرهنگی اجتماعی راهآورد مادر گیل، موسسه حمایتی خانه مهر کودکان، موسسه حمایت از کودکان و زنان پناهنده(حامی)، موسسه رویش نهال جوان، موسسه شکوفا، جمعیت دانشجویی امام علی(ع)، موسسه مهرآفرین پناه عصر از جمله سازمانهایی هستند که در قالب ” شبکه یاری کودکان کار و خیابان” در جهت کاهش آسیبهای اجتماعی در کشور فعالیت می کنند.