نکات کاربردی که باید در مورد حق کسبه و پیشه و سرقفلی بدانیم عبارتند از:
۱ – حقّ کسبه و پیشه تدریجی الحصول است، و بستگی به عمل مستأجر دارد؛ اما حقّ سرقفلی قطعی الحصول است و به محض پرداخت مبلغ یا مال از جانب مستأجر به موجر به وجود میآید.
۲- مقدار حقّ سرقفلی مشخّص است؛ اما میزان حقّ کسبه و پیشه قابل محاسبه نیست.
۳- حقّ سرقفلی قابل اسقاط است؛ اما اسقاط حقّ کسبه و پیشه اسقاط ما لَم یَجِب است، هرچند، برخی میگویند: با انعقاد عقد، سبب ایجاد شده و قابل اسقاط است.
۴- حقّ سرقفلی قابل ضَمان است، یعنی با ارزیابی کارشناسی و تعیین ارزش آن، قابلیّت ضَمان را دارا است، در صورتی که به طور رسمی به ثبت رسیده باشد؛ اما حقّ کسبه و پیشه این قابلیّت را ندارد.
۵- حقّ سرقفلی قابل توقیف است و از حقوق مالی است و جزء اموال غیرمنقولِ تبعی است و با تقدیم دادخواست تأمین خواسته یا تقاضای توقیف، از طریق اجراییّات ادارهی ثبت اسناد و املاک قابل توقیف است؛ اما حقّ کسبه و پیشه قابل توقیف نیست.
۶- حقّ سرقفلی قابل واگذاری و انتقال به غیر است؛ اما حقّ کسبه و پیشه قابل واگذاری به غیر نیست، مگر در صورت درخواست تجویز انتقال منافع و صدور حکم در این خصوص یا تفویض انتقال به غیر.
