محمد عبده
سایت حقوقی دادآور
شیخ محمد تقی عبده بروجردی، از قضات و حقوقدانان مشهور تاریخ حقوق ایران بود که
وی درسال ۱۲۵۷ در بروجرد و در خانوادهای روحانی و سرشناس به دنیا آمد.
در شانزده سالگی پای پیاده و با سختی فراوان خود را به تهران رساند و
از محضر اساتید بزرگ آن زمان استفاده برد، در بیست و یک سالگی به درجه اجتهاد
رسید.
در جریان انقلاب مشروطه از طلابی بود که در تمام تظاهرات و فعالیتهای سیاسی شرکت کرد، هنگام فتح تهران اسلحه به دست گرفت و در جنگهای خیابانی تهران حضور داشت.
مدتی بعد همراه عدهای دیگر از روحانیون جوان به عدلیه (دادگستری) دعوت شد و به کار قضایی اشتغال یافت و وی همزمان به تدریس زبان و ادبیات عرب مشغول بود.
در این مدت یک کتاب در مورد صرفونحو نوشت و زبان آلمانی و فرانسه را نیز به خوبی یادگرفت، بعد از اصلاحات داور در عدلیه محمد عبده از کسانی بود که با پایه قضایی ده (بالاترین پایه)
وارد نظام جدید دادگستری شد.
عبده علاوه بر تجربه و سواد؛ ویژگیهای اخلاقی خاصی داشت که وی را یک چهره شاخص قضایی کرده بود، علی اکبر دهخدا درباره وی اینچنین میگوید: “شیخ محمد عبده بروجردی علاوه بر صلاحیت
علمی، دارای فضائل معنوی فراوانی است و برای او احترام زیادی قائل
هستم”.
محمد عبده دو سال بعد برای ریاست دادگاه انتظامی قضات انتخاب
شد و نزدیک به سی سال در این سمت باقی ماند، وی در سال ۱۳۱۰ دکترای حقوق گرفت
و در تمام مدت خدمت قضایی خود به تدریس در مدرسه عالی حقوق، سپس دانشکده
حقوق؛ دانشکده الهیات، مدرسه علمیه صدر و مدرسه سپهسالار نیز میپرداخت.
وی غالبا مدرس حقوق مدنی، اصول فقه و معارف اسلامی بود و آثار خوبی نیز
در این زمینه تالیف کرد. کتابهای “حقوق مدنی”،”شرح قانون مدنی”، “کلیات حقوق
اسلامی” از مهمترین آثار وی به شمار میرود.
عبده از کسانی بود که در تدوین اکثر قوانین ایران بهویژه قانون مدنی شرکت داشت، وی پس از بازنشستگی حکمیتهای شخصی و معاملات زمین انجام میداد و تدریجا از ثروتمندان شهر تهران
شد.
محمد عبده دو پسر به نام جلال و علی داشت؛ جلال عبده از چهرههای
نام آشنای سیاسی و قضایی ایران است و علی عبده از ورزشکاران معروف و موسس باشگاه
پرسپولیس بود.
شیخ محمد عبده بروجردی در سحرگاه پانزدهم تیر ماه ۱۳۴۶ پس از ادای نماز صبح چشم از جهان فرو بست و آیتالله العظمی مرعشی نجفی بر پیکر وی نماز خواند و او را در حرم حضرت معصومه به خاک سپردند.
به نقل از سایت باشگاه خبرنگاران