دولت ایران در خصوص اقدامات ترامپ به جای سیاسی کاری، مقابله حقوقی کند
دکتر «بهشید ارفعنیا»، استاد حقوق بین الملل در خصوص تصمیم اخیر دولت امریکا در رابطه با ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور مسلمان به امریکا بر این باور است که جدای از آنکه اقدام امریکا کاملا غیرقانونی است، مساله مهم این روزها فعالیت متقابل دولت ایران در حمایت از اتباع ایرانی است. او در گفت وگو با «قانون» گفت: «اشخاصی که دارای گرین کارت امریکا هستند، به عنوان یک انسان حق دارند تا به هر کجا که میخواهند سفر کنند. در حقیقت داشتن اقامت به معنای عدم اذن ورود و خروج در کشورهای دیگر نیست و هیچ نهادی نمیتواند انسانی را مجبور به ماندن در کشوری کند. ضمن اینکه اگر دولت جدید امریکا بنایش مقابله با تروریسم و حفظ امنیت کشورش است، چطور کشوری مثل عربستان که نقش پررنگش در واقعه ۱۱ سپتامبر بر همگان مشخص است را در میان این کشورها قرار نداده است؟ باید مدت زمانی بگذرد تا بتوان در خصوص تصمیم اخیر امریکا اظهارنظر کرد، اما تا کنون نیز عده ای از وکلا و فعالین حقوق بشر که در امریکا فعالیت دارند، در صدد محکومیت این تصمیم هستند.از آنجا که تصمیم اخیر دولت امریکا رویکردی نژادپرستانه دارد، مستند وکلای امریکایی در درجه نخست قانون اساسی امریکاست زیرا قانون اساسی امریکا به طور صریح و آشکار با تبعیض نژادی و مذهبی مخالف است. از سویی دیگر کشورهای تحریم شده هم باید به حمایت از اتباعشان در مجامع بین المللی علیه دولت امریکا بپردازند.
مشخصا دولت ایران در شرایط فعلی می تواند از طرق مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواسته خود را به گوش جهانیان برساند. البته امیدوارم مانند همیشه اعتراضات ایران آمیخته به سیاست صرف نباشد و مسئولان امور خارجه بیش از شعارهای سیاسی همت خود را بر محکومیت امریکا از طرق حقوقی گذارند زیرا جدا از مخالفت های بنیادین ایران با نظام سیاسی امریکا، امروز حق مردم ایران موضوع بحث است زیرا بسیاری به دلایل ضروری مانند دیدار آشنایان یا معالجه باید به امریکا سفر کنند و اگر با این تصمیم مقابله قاطع نشود، برخی از اتباع ایران دچار مشکل خواهند شد. پس میتوان قدری به دور از شعارزدگی، هم بر اساس قانون اساسی امریکا و هم بر مبنای مقررات بین المللی، دولت امریکا را محکوم کرد. حتی دولت ایران با استناد به اصل «حمایت دیپلماتیک» میتواند در صورت رضایت امریکا به پاسخگویی شکایت ایران، در «دادگاه لاهه» یا همان «دیوان دادگستری بینالمللی» شکایت کند. برای من عجیب است که چرا حزب جمهوریخواه که حزب متبوع آقای ترامپ است، جلوی فعالیتهای افراطی او را نمی گیرد زیرا به یاد داریم که پیش از انتخابات ریاست جمهوری امریکا، این حزب اعلام داشته بود که در صورت پیروزی، حزب اذن رفتارهایی مبتنی بر تندروی و خارج از عرف دیپلماتیک را نمیدهد. اما اکنون در مقابل آقای ترامپ صدایشان در نمی آید. به هر روی سیاست حزبی هر چه که باشد، نباید فرد منتخبش را چنین بی حدوحصر آزاد گذارد تا به این میزان خودکامه شود».
البته این قبیل اعمال نامتعارف آقای ترامپ تنها در خصوص جوامع مسلمان نیست، بلکه ملاحظه می شود که وی خواستار ایجاد دیواری میان امریکا و مکزیک است و میگوید که هزینه ساخت دیوار را کشور مکزیک باید متقبل شود در صورتی که به موجب قرارداد نفتا، اصلا در مناطق آزاد آن منطقه عوارضی نباید دریافت شود زیرا اساس مناطق آزاد، این اقتضا را دارد. تمام اینها درحالی است که این کشورها عضو سازمان «تجارت بینالمللی» هستند و یکی از اصول عضویت در این سازمان پذیرش آزادی صادرات و رقابت بر اساس کیفیت و قیمت است.
اگر قرار باشد عوارضی در این مناطق دریافت شود، قیمت قطعات بسیاری از محصولاتی که در مکزیک تولید می شوند افزایش می یابند و رقابت وضعیت نامطلوبی پیدا می کند که این حالت خلاف مقررات سازمان جهانی تجارت است. مادامی که پیمان نفتا لغو نشده است، امریکا ملزم به پایبندی به آن است و در صورت نقض پیمان های خود، تبعات بین المللی بسیاری برایش فراهم خواهد آمد. در چند هفته اخیر مشاهده می شود که استقبال چندانی از رفتارهای رییس جمهور جدید امریکا نشده است. حتی بخشی از جمهوریخواهان نیز در بعضی از امور با وی مخالفت می کنند؛ چنانکه سناتور «جان مک کین» در خصوص بحث ناتو با مواضع آقای ترمپ به مخالفت پرداخت».
به نقل از روزنامه قانون