سایت حقوقی دادآور
هنگام عبور از مناطق قدیمی متوجه ساخت و ساز گسترده به جای باغ ها و محلهایی که درختان زیادی در آن وجود داشت میشویم. امروزه در شهر تهران پارک ها، باغ ها یا مکان هایی که درختان زیادی در آن وجود دارد به عنوان بی دفاع ترین و کم هزینهترین اراضی برای ساخت و ساز مورد توجه قرار گرفته اند.
این در حالی است که همین مکانها به عنوان ریههای تنفسی شهر هستند و نباید به هیچ عنوان تخریب شوند. اگر در این روند محیط زیست و فضای سبز در شهری همانند تهران از بین بروند موجودیت شهر به عنوان محلی برای سکونت و آرامش خطر می افتد. این ساخت و ساز ها در تهران آنقدر زیاد شده که میتوان به یکی از آنها اشاره کرد که هنگام عبور از خیابان شریعتی به سمت شمال و گذر از پل صدر چندین جرثقیل برجی مشغول ساخت و سازهای عظیم هستند و ساکنین منطقه شمیران به یاد دارند که تا چند سال قبل در همین نقطه، پارک بزرگی به مساحت حدود ۷ هزار متر مربع به نام اندیشه قرار داشت که به دلیل قرارگیری کتابخانه عظیمی در داخل این پارک که محل مطالعه بسیاری از دانش آموزان پشت کنکوری بود، این پارک به نام عظیمی هم شناخته می شد. با وجودی که این پارک در کنار خیابان پر رفت و آمد شریعتی قرار گرفته و محل مراجعه دانش آموزان بود، از سال ۱۳۸۶ اندک اندک وضعیت آن تغییر کرد. بخشی از پارک با وجود درختان قدیمی به مساحت حدود دو هزار متر مربع برای ساخت ایستگاه مترو از دسترس شهروندان خارج شد در حقیقت این درختان برای مترو که شاید مردم با تاسیس آن در رفت و آمد به نوعی در آسایش باشند اما این آسایش بدون توجه به اینکه یک ریه تنفسی شهر از بین رفته است.این پارک مانند بسیاری از فضاهای سبز شهر تهران تخریب و جای خود را به آسمان خراش ها داد. این داستان تلخ و تکراری گویا قرار نیست پایان یابد و متاسفانه این تخریبهای گسترده محیط زیست با مجوز شهرداری انجام میشوند، بنابراین تخریب کنندگان و سازندگان در توجیه عمل خود میگویند کار ما قانونی است بنابراین شاید در رابطه با شرایط صدور مجوز تخریب محیط زیست و برج سازی به جای فضای سبز شهری تجدید نظر صورت گیرد.
قطع درختان ممنوع است
جمشید زمانی، وکیل دادگستری در گفتوگو با «قانون» در رابطه با قطع درختان و ساخت و ساز به جای آنها اینگونه توضیح داد: قانونی در سال ۱۳۵۹ در رابطه با حفظ وگسترش فضای سبز و درختها در شهرها تصویب شد. این قانون تحت عنوان لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها بود و چند اصلاحیه داشت و آخرین اصلاحیه لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها سال ۸۸ مورد تایید مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت. این حقوقدان خاطر نشان کرد: به طور کلی باید مطرح کرد طبق ماده ۱ این قانون قطع درختان ممنوع است که در این ماده اینگونه مطرح شده است که به منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بیرویه درختان، قطع هر نوع درخت و یا نابود کردن آن به هر طریق در معابر، میادین، بزرگراه ها، پارکها، بوستانها، باغات و نیز محلهایی که به تشخیص شورای اسلامی شهر، باغ شناخته شوند در محدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری و رعایت ضوابط مربوطه ممنوع است.
قطع درختان بنای بالای ۵۰۰ متر با اجازه کمیسیون
این کارشناس قوانین شهری ادامه داد: قبل از هرگونه احداث بنا در اراضی بالای ۵۰۰ متر طبق ماده ۷ این قانون باید مجوز صادر شود. در این ماده آمده است که به منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و آیین نامه اجرایی آن و تشخیص باغات کمیسیونی مرکب از اعضای زیر در هر شهرداری تشکیل می شود. الف- یکی از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا ، ب- یک نفر به انتخاب شهردار ترجیحا معاون شهرسازی و یا معاون خدمات شهری شهرداری، ج- مدیر عامل سازمان پارکها و فضای سبز و در صورت عدم وجود سازمان پارکها و فضای سبز در شهرداری، مسئول فضای سبز شهرداری . این کمیسیون ملک را بازدید میکند در صورت اینکه بنا بالای ۵۰۰ باشد برای درختان شناسنامه صادر میکند و مانع از قطع بیرویه درختان میشود.
زمانی تصریح کرد: برای این ماده، تبصرههای در نظر گرفته شده که اراضی زمین در آن مد نظر بوده است. بدین صورت که در تبصره یک آن آمده است که شهرداری موظف است برای صدور پروانه ساختمانی در عرصه هایی با مساحت بیش از ۵۰۰ مترمربع که در محدوده شهر واقع می باشد نظر کمیسیون فوق را اخذ کرده و مطابق آن عمل کند. در تبصره دو نیز بیان شده که شهرداری موظف است در کلانشهرها برای صدور پروانه ساختمانی در عرصه های بین ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ متر مربع واقع در محدوده شهر کمیسیونی مرکب از اعضای زیر را در هر یک از مناطق شهرداری تشکیل داده و نظریه کمیسیون را اخذ و مطابق آن اقدام کند.
6 ماه تا ۳ سال حبس برای قطع درخت
این حقوقدان در رابطه با جرم انگاری شدن قطع بی رویه درختان اینگونه عنوان کرد: دادن مجوز برای قطع درختان قانونی است باید در نظر گرفت که برای هرگونه قطع درخت باید از کمیسیون مجوز صادر شود. قطع هرگونه درخت در این قانون جرم تلقی میشود و برای آن مجازاتی تعیین شده است. به موجب ماده ۶ این قانون برای افرادی که درختان را قطع میکنند مجازات تعیین شده است.
همچنین در این ماده ذکر شده هرکس درختان مذکور ماده (۱) قانون گسترش فضای سبز را با علم و عمد و بر خلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد، علاوه بر جبران خسارت وارده، حسب مورد به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ۱۰میلیون ریال برای قطع هر درخت و در صورتی که قطع درخت بیش از ۳۰ اصله باشد به حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۳ سال محکوم خواهد شد و در تبصره این ماده آمده است که در صورتیکه قطع درخت از طرف مالکین به نحوی باشد که باغی را از بین ببرد و از زمین آن به صورت تفکیک و خانه سازی استفاده کند، همه زمین به نفع شهرداری ضبط می شود و به مصرف خدمات عمومی شهر و محرومین می رسد.
شهرداری به عنوان ضابط دادگستری
زمانی در پایان خاطر نشان کرد: مامورین شهرداری در شرایط کنونی به عنوان ضابط دادگستری تلقی شدهاند و به موجب این قانون شهرداری باید مالکین باغ و زمین ها را شناسایی کند و اگر مالک بخواهد درختان را قطع کند یا ساختوسازی انجام دهد شهرداری میتواند آن را به عنوان فضای سبز تملک کند. به طور کلی باید مطرح کرد هر نوع قطع درخت بدون مجوز در قانون منع شده است و مجازات قانونی دارد و شهرداری به عنوان متصدی این امر، در صورت مشاهده چنین مسئلهای میتواند اعلام شکایت کند. شهرداری مکلف شده است تا درختان را شناسایی و پلاک کوبی کند تا در صورت مراجعه اگر مشاهده شد که آن درخت قطع شده بتواند آن را شناسایی کند و علیه متخلف شکایت کند.
2 میلیارد بودجه به منظور تهیه شناسنامه باغها
همچنین رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران هم با توجه به نابودی درختان پایتخت و بیان اینکه تهیه شناسنامه برای باغها و درختان سطح شهر اقدامی سخت است، عنوان کرد: ۲ میلیارد تومان بودجه به منظور تهیه شناسنامه باغها در شهر تهران پیش بینی شده است. وی با تاکید بر ضرورت تهیه شناسنامه باغها و پلاک کوبی درختان در سطح شهر گفت: این شناسایی تنها شامل درختانی میشود که اکنون زنده هستند.
30 درصد اجازه ساخت و ساز در باغهای تهران
حقانی تاکید کرد: مصوبه برج باغ ها تاثیر بسیار زیادی در از دست رفتن درختان در پایتخت داشته است به گونهای که در مدت زمان ۸ سال ۶ هکتار از درختان تهران نابود شدهاند. لذا در انتظار اصلاح ماده ۱۴ قانون زمین شهری و در نتیجه لغو این مصوبه هستیم. این عضو شورای شهر ادامه داد: در صورت اصلاح این ماده قانونی به جای ۳۰ درصد اجازه ساخت و ساز در باغهای تهران اجازه ساخت در ۱۵درصد از آن مساحت داده می شود. رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران در پایان با تاکید بر تلاش برای تهیه مکانیسمی که مالکان باغها ترجیح میدهند به جای تخریب باغ خود را نگه دارند عنوان کرد: در صورت اجازه ساخت در ۱۵ درصد از مساحت باغها به طور مثال در ۲ هکتار زمین اجازه ساخت ۲۰۰ متر مربع داده می شود. مساحت باقی مانده را شهرداری باید در همان لحظه تصرف کرده و به فضای سبز تبدیل کند.بر اساس این گزارش با توجه به مسائل مطرح شده شاهد این هستیم که هم قانون توجه ویژهای به این مسئله دارد و هم مسئولان عالی رتبه به حفظ باغها و جلوگیری از تخریب آنها و قطع درختان به ویژه در پایتخت تاکید دارند. لازم است پیگیریها در این خصوص توسط ارگانهای مربوطه انجام شود تا از قطع بی رویه درختان به نوعی جلوگیری شود.
به نقل از سایت قانون
