آیا می دانید که ...(12)
حقوق خانواده یكی از مهمترین و جالب‌ترین بخش‌های حقوق مدنی است كه جنبه
حقوقی صرف ندارد بلكه آمیخته با مسائل اجتماعی و اخلاقی و مذهبی است و بیشتر
قواعد آن مربوط به نظم عمومی و اخلاق حسنه است. لذا ضرورت دارد مواردی در خصوص
تشكیل خانواده و روابط حقوقی بین زن و مرد بررسی شود.
نامزدی
1- حدفاصل بین خواستگاری و عقد نكاح را نامزدی گویند.
2- نامزدی دورانی است كه برای آشنایی هرچه بیشتر دختر و پسری كه قصد ازدواج دارند
با رعایت حدود شرعی مفید خواهد بود.
3- به موجب قانون (ماده 1035 قانون مدنی) نامزدی، ایجاد علقه زوجیت نمی‌كند و هریك
از زن و مرد مادام كه عقد نكاح جاری نشده می‌تواند از وصلت امتناع كند.
4- دوران نامزدی فرصت مناسبی برای شناخت یكدیگر است در هر حال سعی كنیم تا حد
ممكن از طولانی شدن آن و معاشرت غیرمتعارف اجتناب كنیم.
5- در این فرصت برنامه ها و اهداف زندگی مشترك را با نامزد خود به طور دقیق مطرح كرده
و نظر وی را نیز در آن باره جویا شویم.
6- روحیه سخت كوشی، آرمانگرايی، مسئولیت پذیری و تعلقات مذهبی طرف مقابل را
مورد توجه قرار دهیم.
7- هرچند پایه و اساس زندگی برحسن اعتماد زن و شوهر می‌باشد لیكن نسبت به
اظهارات، ادعاها و غيره به نحو مقتضی بررسی و تحقیق كنیم.
8- درصورت برهم خوردن نامزدی هریك از طرفین میتوانند هدایایی كه برای ازدواج به طرف
دیگر و یا والدین او داده‌اند را مطالبه كند.
9- درصورت فوت یكی از نامزدها نیازی به استرداد هدایا به خانواده متوفی نیست.
سند نكاحیه
به استناد ماده 645 قانون مجازات اسلامی به منظور حفظ كیان خانواده، ثبت واقعه ازدواج
دايم، طلاق و رجوع طبق مقررات الزامی است. چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی
مبادرت به ازدواج دايم، طلاق و رجوع كند به مجازات حبس تعزیری تا یك سال محكوم
می‌گردد.
- در سند نكاح‌نامه مشخصات زوج و زوجه، مهریه و سایر شرایط ذكر و به امضاء طرفین
می‌رسد.
- طرفین میتوانند، ضمن عقد ازدواج شرایطی را نیز ذكر نماید لیكن باید توجه نمایند شرط
ضمن عقد جزء شروط صحیح باشد. بنابراین شروط زیر را در عقد نیاورند:
1- شرطی كه انجام آن غیرمقدور است.
2- شرطی كه در آن نفع و فایده نیست.
3- شرطی كه نامشروع است.
4- شرطی كه خلاف مقتضای عقد است.
5- شرط مجهولی كه موجب جهل به عوضین شود.
- در هر سند نكاح‌نامه، تعدادی شرط به صورت پیش فرض آمده كه طرفین میتوانند ضمن
مطالعه آنها را قبول كنند که سردفتر ازدواج باید دقیقاً این شروط را تفهیم نماید و مسئولیت
ناشی از هریك را به طور شایسته و به صورت خصوصی به طرفین یادآور شود.
- دقت در امضاء سند و یا تنظیم شروط ضمن عقد ازدواج، از بروز خیلی از اختلافات
احتمالی پیشگیری خواهد كرد.
- اختیار تعیین مسكن با شوهر است مگر آن كه به موجب شرطی به زن داده شده باشد
(ماده1114 قانون مدنی).
