آیا می دانید که ...(20)

آيا نگهداري زنبور در منزل جرم است؟ قانون مجازات اسلامي درباره كسي كه خود را به جاي شاكي جا بزند و طرح شكايت كند يا اقدام به برداشت گوش ماهي از دريا كند، چه كيفري تعيين كرده است؟

 

 ماده 2 قانون مجازات اسلامي مي‌گويد «هر فعل يا ترك فعلى كه در قانون‏ براى آن مجازات تعيين شده باشد جرم محسوب مي‌شود».

 

در اين باره اداره حقوقي قوه قضاييه نظريه‌هايي مطرح كرده است كه به بيان آنها مي‌پردازيم:

 

- نظريه 272/ 7- 30/ 1/ 1363: نظر به اصل قانونى بودن جرم و مجازات و فقد نص خاصى، نگهدارى زنبور در منزل جرم محسوب نمي‌شود.

- نظريه 5879/ 7- 5/ 11/ 1366: برداشت و حمل گوش‏‌ماهى (از دريا) فاقد جنبه جزايى بوده و بالطبع از مصاديق قاچاق نيز نمي‌باشد.

- نظريه 6381/ 7- 18/ 12/ 1369: اصل قانونى بودن جرم و مجازات مورد قبول قانونگذار جمهورى اسلامى ايران قرار گرفته است.

- نظريه 2530/ 7- 7/ 4/ 1372: در قوانين جاريه براى نفس ارتكاب حرام مجازاتى تعيين نشده است.

- نظريه 3664/ 7- 8/ 6/ 1376: دادگاه تابع عنوانى كه شاكى مطرح مي‌كند نيست بلكه به عمل انتسابى بر طبق مقررات قانونى مي‌نگرد و در تطبيق آن با مواد قانونى تابع هيچ‌كس و هيچ مقامى نيست.

- نظريه 376/ 7- 22/ 1/ 1377: در مقررات كيفرى و تعيين مجازات بايد به نصّ صريح قانون اكتفا گردد و در صورت تفسير نيز بايد اين برداشت مضيّق و به نفع متهم باشد.

- نظريه 4281/ 7- 3/ 10/ 1381: تصرف در مال لقطه موجب ضمان است ولى جرم نيست.

- نظريه 4498/ 7- 18/ 6/ 1382: عمل شخصى كه خود را به جاى شاكى خصوصى معرفى كرده و بيان شكايت كرده اما به ضرر او سخنى نگفته و اقدامى نكرده است، فاقد عنوان جزايى است.

- نظريه 1350/ 7- 4/ 3/ 1384: با توجه به اصل قانونى بودن جرم و مجازات (اصل 36 قانون اساسى و ماده 2 قانون مجازات اسلامى) ارتكاب فعل حرام در خفا در صورتى جرم محسوب مي‌گردد كه فعل حرام قانونا داراى كيفر باشد.

- نظريه 5421/ 7- 30/ 7/ 1384: استفاده اشخاص از معدن، با رضايت صاحب پروانه فاقد عنوان جزايى است.

- نظريه 7257/ 7- 13/ 10/ 1384: وقتى در قانون انجام عملى ممنوع اعلام شده ولى براى آن مجازاتى تعيين نشده باشد نمي‌توان آن را جرم دانست و فقط آثار حقوقى بر آن عمل مترتب نمي‌شود، مثلا اگر نقل‏ و انتقالى انجام شود آن نقل‏ و انتقال كان لم يكن و بدون اثر است و ابطال آن را از دادگاه مي‌توان درخواست كرد.

- نظريه 7452/ 7- 19/ 10/ 1384: پخش يا گوش دادن به راديو ضبط يا سي‌دى يا استفاده از نوارهاى كاست مجاز به طور علنى در اتومبيل و رستوران‌ها و غيره فاقد جنبه جزايى است و جرم محسوب نمي‌شود.

- نظريه 8523/ 7- 26/ 11/ 1384: در قوانين جزايى، براى شخص ابلهى كه خود را امام زمان (عج) معرفى مي‌نمايد، مجازاتى در نظر گرفته نشده است و با توجه به اصل قانونى بودن جرم و مجازات (اصل 36 قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران و ماده 2 قانون مجازات اسلامى)، موضوع از اين حيث قابل تعقيب كيفرى نيست مگر اين‏كه شخص مزبور از اين طريق مرتكب جرايم ديگرى مثل كلاهبردارى شده باشد، كه به مجازات جرم اخير محكوم مي‌گردد.

به نقل از ایسنا